Bijvriendelijk

Potplantenteler lanceert label ‘Bee friendly grown’

‘Voorzichtig met onze bijen, dat moeten 

we vertellen’

Niet alleen burgers maken zich zorgen om de bijenstand, telers denken daar net zo over. Tim Koene bijvoorbeeld wil alleen middelen toepassen die niet schadelijk zijn voor bestuivers. Dat doet hij met het label ‘Bee Friendly Grown’. Om deze boodschap duidelijk en krachtig over te brengen zoekt hij naar collega’s die daar net zo over denken.

Het is topdrukte bij Beauty Plants in Maasland. Terwijl vader Nol Koene in de auto met aanhanger het erf af rijdt heeft zoon Tim zijn mobieltje in de aanslag. De bestellingen rollen binnen. Op het 4,5 hectare grote bedrijf zijn vader en zoon actief in drie takken van sport. De hoofdteelt is de bloeiende heester Camellia, die verwant is aan de theeplant. Het tweede gewas is Anigozanthos, ofwel het kangoeroepootje. Deze plant wordt voornamelijk geteeld als snijbloem, maar de familie Koene teelt deze als potplant. Het derde gewas is de kuipplant Mandeville, waarvan de familie Koene de serie Sundaville teelt.

Het was niet vanzelfsprekend dat Tim in het bedrijf zou komen. Hij studeerde bouwkunde. Met name het creatieve, het ontwerpen sprak hem aan. Toch besloot hij drie jaar geleden om in de voetsporen van zijn vader te treden. Tot op heden bevalt hem dat goed. Vooral als hij de kans krijgt om nieuwe ideeën uit te werken.

Biologische bestrijding

Op het bedrijf gaat veel aandacht naar biologische bestrijding van ziekten en plagen. Dat is niet verwonderlijk, want Nol teelde jarenlang paprika’s en heeft veel ervaring opgedaan met geïntegreerde gewasbescherming. Hij schakelde tien jaar geleden over van groente naar potplanten. Voor hem was het dus logisch om die kennis toe te passen in zijn nieuwe teelt. Eigenlijk lukt dat bijzonder goed. Een groot deel van de chemische bestrijding kan achterwege blijven. De potplantentelers laten zich hierin begeleiden door Benfried.

De afzet van de potplanten vindt vooral binnen Europa plaats. Engeland, Duitsland en Frankrijk zijn belangrijk, net als Oostenrijk en Zwitserland. “Steeds vaker kregen wij signalen van handel en winkelketens uit die landen of we producten kunnen telen die bij-vriendelijk zijn geteeld”, vertelt Tim. “Daarom zijn we in overleg met onze adviseur gaan kijken welke middelen wij kunnen vermijden, waaronder de neonicotinoïden.”

Respect voor de natuur

De vraag van de afnemers was niet het enige motief om die weg te bewandelen. Het komt ook voort uit een gevoel om respectvol met de natuur om te gaan. “We kunnen niet zonder bestuivers, zoals bijen, daar moeten we voorzichtig mee omgaan.”

De zorg om de bijenstand en de mogelijkheden die er zijn om daar rekening mee te houden willen vader en zoon graag overbrengen op collega’s. “Als we dit alleen doen blijft het bij een klein initiatief dat nauwelijks zoden aan de dijk zet”, gaat hij door. “Wij willen dit laten uitgroeien.” Uiteraard voldoen de telers aan de eisen voor MPS, maar die gaan hen niet ver genoeg. Overstappen op volledig biologisch geteeld product (SKAL) is een stap te ver. Ze willen de mogelijkheid houden om te corrigeren als dat nodig is, maar dan wel met middelen die bestuivers niet schaden.

Boodschap vertellen

De potplantentelers willen hun inspanning ook delen met consumenten, zodat zij bewust kunnen kiezen voor bij-vriendelijk geteelde planten. “Ik kan natuurlijk wel voldoen aan de vraag van handel en afnemers, maar dan komt de boodschap niet verder dan deze marktpartijen. De consument kan dan nog geen bewuste keuze maken”, legt hij uit. “Pas dan kan er meer vraag ontstaan. Wij proberen met zorg om te gaan met de natuur. Die boodschap willen we overbrengen op iedereen die onze producten koopt.”

Voor Koene is de oplossing tamelijk eenvoudig: maak het duidelijk op de verpakking. Daarom heeft hij samen met ASQ, leverancier van zelfklevende etiketten, een sticker voor iedere pot ontwikkeld. Op deze sticker staat een bij, met de tekst ‘Bee Friendly Grown’. Het beeldmerk is inmiddels beschermd. Vanaf begin april krijgt iedere plant die het bedrijf verlaat een sticker mee. De volgende stap is om het beeldmerk te integreren in steeketiketten en hoezen.

Proces borgen

Het stickeren van het eindproduct is niet de enige actie die Koene doet. Hij zal moeten kunnen aantonen dat zijn planten schoon zijn. Daarom wil hij zijn producten regelmatig laten bemonsteren, zodat hij kan aantonen dat hij schoon werkt.

Dit borgen geldt voor het hele productieproces. Stekken van de kangoeroepootjes importeert hij bijvoorbeeld uit Zuid-Afrika. In de opkweekfase mogen bepaalde middelen dus niet worden gebruikt, omdat ze later altijd zijn te traceren. Regelmatig koopt hij nieuwe moerplanten aan om zelf stekken te nemen. Ook die planten moeten voldoen aan deze eisen.

Samen sterk

Het bedrijf wil het label delen met andere sierteeltbedrijven die grote stappen hebben gemaakt in geïntegreerde gewasbescherming en die kunnen aantonen dat zij alleen bij-vriendelijke middelen gebruiken. “Samen zijn we veel sterker en kunnen we een beweging in gang zetten. Zo wordt het label veel krachtiger en gaat het ook opvallen. Ik nodig daarom iedereen uit om mee te doen en dit idee verder uit te werken.”

De afnemers van de producten zijn al enthousiast over dit initiatief. De leverancier van de geïntegreerde bestrijding staat er eveneens volmondig achter. “We zien dat de sierteelt volop aan de slag gaat met geïntegreerd telen” vertelt Janette van de Werken van Benfried. Dagelijks krijgt zij vragen van telers die één of meer plagen op hun bedrijf willen gaan aanpakken met natuurlijke vijanden. “Wij vinden het een mooie ontwikkeling, die het verdient om uit te dragen naar consumenten. Dat kan prima met dit label.”

Onder Glas, maart 2017 en HortiNext